Tolerantie?

Begin juni 1960 bracht ik mijn verloofde Ellen op de fiets naar huis in Amsterdam-Geuzenveld. We waren 19 en we zoenden heftig voor de deur van haar ouderlijk huis. Zij ging naar binnen en ik ondernam de tocht door Osdorp en andere (toen) vage buurten naar huis, Johan Huizingalaan in Slotervaart. 

Terwijl ik hanneste met de sleutel op de Johan Huizingalaan, verscheen een vage meneer achter mij, die met een Amsterdams accent (dat wel, geruststellend) zei, dat ik moest opschieten, want "het had al lang genoeg geduurd". Ik begreep er niets van. De volgende morgen wel. De vader van Ellen, Sal Santen, was gearresteerd omdat hij volgens het "tweede bureau" in Parijs (dus volgens onze BVD) valsemunter zou zijn. Dat was het begin van mijn wantrouwen tegen elke overheidsdienst die ons zou moeten bewaken.

Schoonvader Sal was alles anders dan een valsemunter. In de revolutionair socialistische jeugdorganisatie van de RSAP koos hij in 1939 ervoor om zijn schoonvader Henk Sneevliet niet te volgen in diens verwerping van Trotsky's analyses. Ze wilden een 4e Internationale zonder bondgenootschappen met lokale bobos.

Tegen eind 1940 kwam het ongeveer goed tussen Sneevliet en zijn jonge opposanten terwijl veel (te veel) van de NAS kaders capituleerden. Maar het bleek te laat. Henk Sneevliet werd samen met elf aanhangers gefusilleerd in Amersfoort door de Duitsers. -

Eén van de meest authentieke verzetsmensen, links, èrg links!, dus niet gepruimd door Bert Brussen, bij voorbeeld.

Maar goed. What could you do? Indeed!

Wordt vervolgd!

Dit gaat over de nauwe grenzen van die beroemde Nederlandse TOLERANTIE!