Conservatisme en Neo-Conservatisme: Overeenkomsten en Verschillen 4.6.07 [NL]

 

"Het enige wat nodig is om het kwaad te doen zegevieren, is, dat goede mensen niet ingrijpen" (Edmund Burke). 

Je moet niet denken, dat de neoconservatieven zelf ook maar een woord geloven van de gruwelpropaganda over de Islam die ze door de Amerikaanse belastingbetaler laten verspreiden in Europa en uitventen op een conferentie zoals die op 10/11 juni a.s  (met Hirsi Ali, uiteraard!) in Californië (Malibu) wordt gehouden ("The Collapse of Europe, The Rise of Islam and the consequences for the United States").  We komen op die conferentie elders nog uitgebreid terug.

Bij het opstoken van het populistische vuurtje van de islam-angst, gaat het de NeoCons alleen om toepassing van een van hun principes, namelijk, dat het voor "social policy" nodig is, om volksmythen in stand te houden. En zo nodig te mobiliseren. In Amerika doen ze dat al sinds enige tijd met de fundamentalistische protestantse secten.

Vanzelfsprekend is er geen èchte NeoCon die oprecht gelooft, dat de bijbel letterlijk zou moeten worden genomen. Zelf verwerpen ze het Darwinisme (de evolutieleer) helemaal niet. Maar geen moeite is hun te zwaar, om anderen, die de moeite nemen om met de fundamentalistische christenen in debat te gaan, zwart te maken. In "The Weekly Standard", hun Washingtonse agitatie-blaadje, proberen ze zodoende een extra wit voetje te halen bij de donderprekende dominees die zoveel invloed hebben op de gemiddelde Amerikaan.

Maar het is opvallend, dat lieden die zich lenen tot dergelijke operaties van aanschuiven bij de fundi-christenen, nooit tot de "inner circle" van de Neoconservatieven (de familie Kristol - vader, echtgenote zoon, schoonzoon) behoren, maar tot het "tweede échelon". De letterknechten, zogezegd. Het "politieke" gedeelte blijft voorbehouden aan de inner circle, de elite, terwijl het management (oftewel de manipulatie) van het "sociale" gedeelte toevalt aan vervangbare lieden van de tweede rang.

Stalin deed het in zijn tijd niet anders. Hij gebruikte Boecharin tot op de laatste draad op, om, eerst, de "liberale" NEP te propageren, daarna het "sociaalfascisme" (= de sociaalsemocratie) te bestrijden, om de man tenslotte (min of meer met diens instemming!) in 1937 te offeren als "verrader" en "spion" voor het Engelse imperialisme. Zoiets staat, als alles goed gaat, ook Wolfowitz te wachten, als zijn bruikbaarheidsdatum binnenkort overschreden wordt. Rumsfeld, van zijn kant, heeft het al ervaren: Ondanks diens trouwe diensten aan de neoconservatieve politieke doelstellingen (aanval op Irak, op Iran), drong de "Weekly Standard" al lang voor diens werkelijke val, aan op zijn vervanging.

 

Een delegatie van het American Enterprise Institute wordt ontvangen, als tegenbezoek voor dat van Wilders met Bart-Jan Spruyt, als gasten van de Nederlandse Edmund Burke Stichting, in de Rotterdamse Mevlana-Moskee. De bedoeling van Wilders en Spruyt was, om de Amerikanen ervan te overtuigen, dat "de" Islam de vrije wereld ondermijnt. Op dat moment (eind juni 2005) waren de neoconservatieven nog lang niet zover. Ze lopen wat gegeneerd rond. Nu (zie vervolg, hebben ze de potentie van de islam-schrik ook ontdekt.  Zie verderop. [Foto NRC-Handelsblad, Rotterdam.]

Kortom, om hun verbazend sterke grip op het Amerikaanse politieke denken te behouden, hebben "in deze fase" de NeoCons de religie nodig. Ze willen gezien worden als de beschermers van dagelijkse traditionele-, morele-, in de godsdienst verwoorde-, waarden. Daarom waren ze helemaal niet enthousiast, toen de directeur van hun Nederlandse filiaal, de "denktank" Edmund Burke-Stichting in Den Haag, aan kwam zetten met Geert Wilders, begin-2005. Het Islam-bashen als principe paste niet goed in hun visie. De Islam is immers een vreedzame godsdienst, die, net als de christelijke kerken (de meeste), het gewone volk rustig houdt en richting geeft. Wilders werd, na een ongemakkelijk bezoek van een neocon-AEI-delegatie aan Rotterdam (foto), samen met Bart-Jan Spruyt, de Burke-Stichtingsdirecteur, vriendelijk, doch beslist afgeserveerd.

Waar komt die methodologie van verlichte conservatieven, en dus nu de neoconservatieven, vandaan? 

Neoconservatisme is een élitaire ideologie, die zich van traditioneel conservatisme (Burke e.a.) onderscheidt, doordat ze "voor het gewone volk" nuttige mythen (als psychologische manipulatie, dan wel als nuttige morele standaarden) modernere ideologieën en geloofsrichtingen benutten dan hun bijna-naamgenoten. Anders dan traditionele conservatieven, accepteren ze de democratie als mythe, als psychologie, en zijn ze bereid, zowel "verlicht" anti-confessionalisme als islam-angst te gebruiken, om een draagvlak voor hun politiek te verwerven.

 

Voorbeeld van een neocon-frontorganisatie: Een internationale conferentie 10/11 juni 2007 in een kleine universiteit in Malibu, Californië, georganiseerd door een "American Freedom Alliance" en een "Council for Democracy and Tolerance" uit Californië-zelf. "The Collapse of Europe?" is de titel, maar het gaat voornamelijk over "The Rise of Islam" en de gevolgtrekkingen die daaruit zouden moeten worden gemaakt voor de US. Nergens wordt expliciet gemaakt, om welke politieke stroming het gaat, maar de lijst van sprekers is zorgvuldig samengesteld. Vanuit Nederland kennen we Ajaan Hirsi Ali, Leon de Winter en Afshin Ellian. De sprekers vanuit Duitsland en Frankrijk  zijn van hetzelfde kaliber. (Besprekingen komen in diverse Euroblogs). De conferentie wordt afgesloten met een "besloten beraad" over de toekomstige agenda. Hieruit blijkt, dat, na aanvankelijke aarzeling, de neoconservatieven hebben besloten om in Europa nu resoluut de kaart van de islam-angst uit te spelen. En dat ook in de US te doen. Hoofdvijand daarbij zijn, u had het vermoed, niet de islamisten-zelf, maar mensen zoals u en ik, die matiging, begrip, communicatie bepleiten.

 
Voor de verlichte conservatieven uit de achttiende eeuw (zoals die nog steeds bestaan), was het de traditionele Kerk, die het volk rustig en moreel in de onderworpenheid hield. Voltaire, die er zelf geen woord van geloofde, preekte elke zondag trouw in de kapel van zijn Zwitserse landgoed en dwong zijn personeel daarbij aanwezig te zijn. In het begin van de negentiende eeuw, je kunt het nalezen bij Jane Austen, bij voorbeeld, was het gewoonte, dat de jongere broers uit adellijke families een Anglicaanse parochie toegewezen kregen als bron van inkomsten en met als taak, de kerkelijke discipline op en rond het voorvaderlijke landgoed te handhaven. Bij Balzac en Stendhal (Le Rouge et le Noir!) is het even normaal als jonge edellieden zonder erfdeel, zonder enige vooropleiding, vrij hoge kerkelijke ambten gaan bekleden, ondanks hun vrijuit beleden ongeloof en weinig christelijke levenswandel. Ze neuken er lustig op los! Ook Goethe en Schiller, om maar even in dezelfde vroege negentiende eeuw te blijven, vinden het blijkbaar een nuttig onderscheid tussen de politieke en intellectuele elite en het gewone volk, dat het laatste zoetjes aan kerkgang en kerk-gestuurde moraal wordt gehouden. Eén en ander was indertijd als het ware "ingebouwd" in het functioneren en denken van de Vrijmetselaars en hun exclusieve genootschappen.

Conservatisme is dus, paradoxalerwijze, revolutionnair: Het is gebouwd op het weten, de kennis, de netwerken, de familiebanden, van een elite, die haar eigen, voor het gewone volk verborgen, politieke agenda had. Een agenda, die nooit en te nimmer per volksstemming zou zijn aangenomen, laat staan in zelfbeheer door het hele volk uitgevoerd.

Bovenstaand wil niets kwaads zeggen over kerk, christendom, vrijmetselaars of zelfs over conservatieven! Allen waren "kinderen van hun tijd". Christendom, bij voorbeeld, is in oorsprong een moreel réveil van en voor gewone mensen. En, zoals uit vele moderne voorbeelden blijkt, heeft het die potentie behouden. Ondanks haar eigen misbruiken en ondanks het misbruik dat van de kerk is gemaakt. Iets dergelijks geldt voor vrijmetselaars: eerst als niet-horige handwerkslieden in de Middeleeuwen (de loges, de loodsen bij de kathedralenbouw), later als beter opgeleide burgers, voor wie geen plaats was in de standenmaatschappij, waarin ze buiten de macht en buiten de kennis werden gehouden, waren ze wel gedwongen om zich te organiseren in idealistische-, vrij-denkende-, maar gesloten gemeenschappen. Het was een emancipatie-beweging (en is het vaak nog) die veel aan democratie, onderwijs, wetenschap en transparantie heeft bijgedragen. Maar ook zij konden niet de talrijke onderste lagen van de bevolking meekrijgen. Ook zij verdedigen hun inactiviteit naar de massa van de bevolking toe, met "respect" voor geloofsovertuigingen, die ze voor zichzelf als schadelijk en achterlijk definiëerden. Dat maakte mede hun eigen ingroei in de bestaande elites gemakkelijker. Tenslotte, ook het oorspronkelijke Conservatisme, opgekomen als reactie op de Franse Revolutie, mag niet worden verdacht van bewuste misleiding en manipulatie. Het was (en is er nog steeds 'heilig' - vergeef me het niet-passende woord!-) van overtuigd, dat algemeen stem- en kies-recht gevaarlijke onzin zijn. men kan er alleen mee leven, als tegelijkertijd, het volk rustig en bezig wordt gehouden met niet-politieke issues. Een echte conservatief, zoals Edmund Burke er één was, zègt dat ook openlijk. dat maakt ze sympathiek, zelfs als filosofische tegenstanders. Burke vond, dat zwijgen, terwijl het Kwaad langzaam oprukt, voor goede staatsburgers geen optie is: Niets-doen tegen nazisme, autoritarianisme of anti-islam-hetze betekent, in zijn ogen, dat je je aan de resultaten ervan medeschuldig maakt.

Een opvatting die ik graag met Burke wil delen. We zijn het eens.

Degenen die Burke's naam misbruiken voor hun stichting, echter, zondigen dagelijks tegen het woord van hun meester.

Ze zwijgen niet alleen, als racisme, vreemdelingenhaat, populistische agitatie oprukken, nee; ze moedigen het zelfs aan! Ongeveer, zoals Schüssnigg in het Oostenrijk van de dertiger jaren de nazis dacht te kunnen inzetten tegen zijn socialistische 'hoofdvijanden'. En ongeveer zoals de Duitse conservatieven, Lüdendorff e.a., uiteindelijk liever de macht aan Hitler overdroegen, in 1933, dan zich verbinden met de sociaal-democraten. 

Marx zei, in 1849, over Napoleon I en Napoleon III, dat elke historische denkrichting ertoe neigt om telkens weer terug te komen als zijn eigen karikatuur. De neoconservatieven zijn een uitest gevaarlijke karikatuur van het echte conservatisme. Ze maken gebruik van leninistische methoden (politiek bureau, voorhoede, front-organisaties).

Het zijn de kwalijkste politieke praktijken die we van de 20ste eeuw geërfd hebben, die ten grondslag liggen aan hun "Manifest for an American (21st) Century"! 

Comments

[Huib]

Hoewel er een duidelijke verwijzing naar dit artikel staat in De Lage Landen en in In Europa Thuis, heeft nog niemand van de "Campus-Watch" jongeren het gewaagd, om te reageren op deze, meer diepgaande analyse van het (neo-) conservatieve denken. Alleen schelden, dat gaat niet, heren Mark Steyn en Daniel Pipes!