Marokko

Er was veel wind en regen. De bus viel bijna in een ravijn. De soukh in Marrakesj geurde naar specerijen. Gastvrijheid, echte gastvrijheid, met respect en diepzinnige conversaties rond een tahine. Marokko aan het begin van de 21ste eeuw.

Een vorst die, als hoogste autoriteit in islamzaken, vrouwen ruimte geeft. Maar welke vrouwen? Alleen die vrouwen en meisjes die het betalen kunnen. De vrouwen in de bidonvilles van Casablanca, van het platteland en uit het zuiden gekomen, klampen zich vast aan de islamistische missies die eten en zorg brengen. Die voor veiligheid zorgen en die de opstandige jongeren disciplineren. Wat kan een seculiere "animateur de quartier" doen?

Soms is het mee-doen. Er zijn geen andere bronnen van geld. Vaak ook, is het afwachten. Wanneer komt het geld van de regering? Wanneer komt het beloofde geld uit Europa?

Ik weet het niet. Ik heb ook geleerd om niets te beloven. Alles, wat zo geknipt lijkt om te worden ondersteund door Europees geld, vanwege terugdringen van terrorisme, vanwege godsdienstdwang-vrije emancipatie, - het verdwijnt in binnenbureaucratische gevechten. Wat kan een arme Europese adviseur in wijkontwikkeling doen? Methodieken uitleggen, samen zoeken naar plaatselijke mogelijkheden. Ik kwam afgestudeerden van Nederelandse sociale academies, of hoe dat tegenwoordig heet, tegen in afgelegen gaten in de Rif, in de Atlas. Niemand is voorbereid op de situatie daar. We spraken Nederlands en vertaalden het voor de mensen die naar de meeting waren gekomen. Via het Frans.

Kortom: Als we niets blijven doen, verrijzen er nog meer madrassas naar saoedisch model, die zich voeden via de mensen die bij hun sociale acties baat vinden: "Eindelijk iemand die zich om ons, onze gezondheid, onze veiligheid, bekommert!" En tegelijkertijd is de elite, de mensen met beschaving, o zo oud in Marokko, o zo subtiel, o zo rijk, machteloos, want haar kinderen blijven plakken in Parijs, de stad waar ze studeerden. Ik kan het begrijpen, maar het blijft tragisch: het heet "brain-drain" in onze geglobaliseerde wereld.

Mijn besluit is, dat ik naga, in de archieven van de Europese emancipatie, waarom, op een gegeven moment in de negentiende eeuw, de Europese bourgeoisieën het nodig vonden, om de machtelozen een perspectief te bieden. Was het vanwege besmettingsangst, dat ze de sloppen saneerden? was het vanwege de Vraag-zijde van de economie, dat ze de niety-bezitters ruimte gaven? Of was het simpelweg, omdat de exploitatie van de derde wereld extra mogelijkheden schiep?

Ik weet het niet. Maar ik ga het onderzoeken. Als de elites van Casablanca, van Marrakesh, van Fez, van Meknès, van het Noorden en van het Zuiden, reden zouden vinden om hun eigen derde wereld, de bidonvilles, te emanciperen, is er hoop. Het zal niet gaan zonder Europese hulp. Maar niet de "hulp" zoals die nu wordt gegeven. Niet de hulp die verdwijnt in de zakken van de elite. Gerichte hulp, voor de jonge mensen die knokken voor een vrijheidslievende weg naar emancipatie, een weg die loopt via seculiere scholen en direct rernterende economische initiatieven. Ik weiger om te geloven, dat dat wzerk kan worden volbracht door islamisten. Betrek de goede elementen opnder hen bij het werk. Weiger brainwashing van kinderen in de madrassas. Laat de anti-islamisten uit Europa niet te dichtbij komen.

Enfin, genoeg stof voor een vervolg op mijn analyse van de antisociale revolutie die in Amerika en in Europa gaande is. Watch e-urban website for my conclusions.

België

Dus, kom ik terug in Brussel en reeds in Madrid word ik overvallen door pessimistische beschouwingen over de belgische regeringscrisis. U heeft het gezien: Ik heb me vergist in de begindagen van november. Het christendemocratische CDV heeft zich niet kunnen losmaken uit de dodelijke omhelzing van het NVA, de Vlaamse extremisten in net pak. Vooralsnog is er géén "Belgische" oplossing via een raad van "wijzen" die een liberaal-christelijke regering laat regeren over het land, terwijl de "wijzen" delibereren over communautaire problemen. Electoraal opportunisme van het CD&V belemmert alle denkbare oplossingen. De Vlaamstalige afdeling van het Brussels Journal, een xenofobe website geleid door een nederlander, Paul Belien, jubelt en voorziet een koude machtsgreep door het Vlaamse parlement.

Maar mijns inziens is het nog lang niet zover. De Vlamingen kunnen niet zonder Brussel en Brussel wil niet meespelen in hun spel. Verstandige Vlamingen, te vinden bij mijn lijfblad "De Morgen", voorzien een wending van de liberalen (VLD, met de huidige ministerpresident Verhofstadt, die dor de koning ook nog eens tot informateur is benoemd), naar een paarse machtsgreep, waaraan de christendemocraten zich niet zullen kunnen onttrekken, daar de Franstalige christendemocraten ervoor in zijn. Dusdoende, zal er werkelijk een commissie der wijzen ontstaan, terwijl een liberaal-socialistische regering de economische en sociale zaken waarneemt. Het blijft dus een echt Belgisch compromis, waarbij, helaas, helaas, de situatie van Brussel naar het tweede plan wordt geschoven.

Maar goed: Beter iets dan niets. De nationaal-vlaggende onderbuik van België is bereid om een compromis-verhofstadt te aanvaarden. Langs een omweg komt een "Belgische" oplossing er dus toch. Versterking van Brussel en ondersteuning van de Vlaams-Belgisch-gezinde intellectuelen is dus aan de orde.

Grisham

En nu iets heel anders. Lijkt het. De lege uren van het wachten op luchthavens en op TGV-kaarten vulde ik met het lezen van Grisham's "Innocent". (Review in the Books>Non-Fiction-English Section) Leve de luchthaven - bookstores. Grisham is op z'n best, als hij de werking van het Amerikaanse rechtssysteem onder de loep neemt. Hier gaat het om een echt gebeurs verhaal van provinciaal machtsmisbruik en nietsontziende onderwerping aan populistische onderbuikgevoelens. Grisham beschrijft, hoe, ondanks de geïnstitutionaliseerde rechtsverkrachting, gezonde krachten binnen het apparaat positieve resultaten weten te boeken. Een fascinerende geschiedenis, verteld vanuit gewone mensen, die hoop geeft op zelfreinigende processen binnen een gesloten, bureaucratische, wereld.

Ik kwam thuis in Brussel. Het was de poes, Shimmie, die het meeste enthousiasme toonde voor mijn terugkeer. Een feest van poezigheid op mijn knieën.

De beste Belgen hebben snorren en een staart.